دین و سرمایه اجتماعی: مطالعه رابطه مشارکت در اجتماعات دینی و سرمایه اجتماعی

امامروزه مفهوم سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از مفاهیم با غنای نظری مناسب و ذخیره پژوهشی گسترده در جامعه‌شناسی تبدیل شده است که به دلیل ارتباط آن با شاخص‌‌های متعدد توسعه در جامعه مورد توجه بسیاری از سیاستگذاران اجتماعی و سیاسی قرار گرفته است. تحقیق حاضر با درک این مسئله و با هدف مطالعه رابطه مشارکت در اجتماعات دینی و سرمایه اجتماعی در بین شهروندان شهر با استفاده از روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه انجام شده است. جامعه آماری تحقیق تمامی افراد بین 15-59 ساله شهر شیراز بوده‌اند که نمونه‌ای 410 نفره با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای و بطور تصادفی انتخاب شده‌اند. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که بین شرکت در اجتماعات دینی و ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی از قبیل انسجام اجتماعی، اعتماد درون‌گروهی و اعتماد نهادی، همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد که در این میان بیشترین همبستگی با اعتماد نهادی بوده است. این بدین معناست که با افزایش مشارکت افراد در اجتماعات دینی، سرمایه اجتماعی آنان نیز افزایش می‌یابد، البته در این تحقیق رابطه معناداری بین مشارکت در اجتماعات دینی با مشارکت اجتماعی مشاهده نشده است. لذا پیشنهاد می‌شود محققان در تحقیقات آتی، به تحلیل محتوای پیام‌هایی که در اجتماعات دینی ارائه می‌شود و می تواند ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی را متاثر کند نیز توجه کنند.